Πλαίσια

Το χωριό Πλέσσια ή Πλαίσια είναι ένα από τα 11 χωριά της ευρύτερης περιοχής των Κατσανοχωρίων. Μικρό όμορφο και ιστορικό χωριό, σε υψόμετρο 620 μέτρων. Κατά την τελευταία απογραφή του έτους 2011 υπήρχαν 250 μόνιμοι κάτοικοι.
Ο οικισμός είναι χτισμένος αμφιθεατρικά και ακτινωτά γύρω από την κεντρική πλατεία, που συγκεντρώνει όλη τη δραστηριότητα του χωριού, κοινωνική, οικονομική, πολιτισμική και θρησκευτική. Είναι απλωμένο μέσα σε μια πλούσια βλάστηση

από καρυδιές, συκιές, αγριαχλαδιές, κορομηλιές, φλαμουριές και μεγάλους πλάτανους, τα σπίτια του είναι όλα πετρόχτιστα, δουλεμένα με εξαιρετική τέχνη και συντηρημένα με μεράκι και αγάπη. Απλώνονται, το καθένα τους, σε ανυψωμένα επίπεδα γύρω από πέτρινες μάντρες που συγκρατούν την κατηφορική γή και οι κεραμοσκεπές τους είναι στολίδια κόκκινου χρώματος στο πράσινο των δένδρων που τα περιβάλλουν.
Την θέα της περιοχής μπορείτε να θαυμάσετε από τον Προφήτη Ηλία, σε υψόμετρο 700 μέτρα.
Αρχαιολογικά ευρήματα
Ιστορικά η αφετηρία του χωριού οριοθετείτε στα τέλη του 3ου αιώνα π.Χ., μετά την ανακάλυψη το 1993 αρχαίων τάφων της Ελληνιστικής περιόδου (τέλη 3ου με αρχές 2ου αιώνα π.Χ.) στη θέση Κοκολάγκαδο. Εκεί εντοπίστηκε αρδευτική τάφρος και επιτύμβια στήλη που βρίσκεται σήμερα εκτεθειμένη στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων.
Αρχιτεκτονική
Στα αξιόλογα κτίρια του χωριού περιλαμβάνονται το Αρχοντικό των Γερέων (1920) και το Δημοτικό Σχολείο Πλαισίων - Καλετζίου, που πρόσφατα ανακαινίσθηκε και λειτουργεί ως χώρος πολιτισμού.
Η εκκλησία Κοιμήσεως της Θεοτόκου στο χωριό Πλαίσια, είναι χτισμένη το 1634 στον τύπο του σταυροειδούς εγγεγραμμένου ναού με τρούλο, που συνδυάζεται με τον τύπο της τρίκλιτης βασιλικής. Στην ανατολική πλευρά υπάρχει κιονοστήρικτο πρόπυλο ενώ ο νάρθηκας είναι μεταγενέστερη προσθήκη. Αξιόλογη και η Ιερά Μονή Ιωάννου Προδρόμου, που ανεγέρθη στα 1770.
Στο Δάσος του Αϊ Γιάννη βρίσκεται ένα από τα παραδοσιακά πέτρινα πηγάδια και το δεύτερο βρίσκεται στα νότια του χωριού, στον κάμπο, ενώ μπορείτε να δείτε το αλώνι στον Άγιο Δημήτριο και την πέτρινη βρύση στην πηγή Πλούμη, κοντά στην εκκλησία Παναγούλα.
Εκδηλώσεις
Από 28 έως 31 Αυγούστου, εορτάζοντας την Αποτομή Κεφαλής του Ιωάννου του Προδρόμου (29 Αυγούστου), στο μοναστήρι του Αγίου Ιωάννου, πραγματοποιείται τετραήμερο πανηγύρι.
Στις 28 Αυγούστου, μετά τον εσπερινό που γίνεται στο μοναστήρι του Αγίου Ιωάννου, ακολουθεί γλέντι μέχρι πρωίας. Στις 29 Αυγούστου, από το απόγευμα, αρχίζει παραδοσιακό πανηγύρι στην κεντρική πλατεία του χωριού. Το πανηγύρι συνεχίζεται στον ίδιο χώρο και τις επόμενες δύο μέρες. Στις 30 Αυγούστου είναι “αφιερωμένο” σε όλους τους ξένους – τους "ξενοχωρίτες”, ενώ στις 31 Αυγούστου είναι αφιερωμένο στους “ Πλαισιώτες”.
Τον Αύγουστο διοργανώνονται από τον Εκπολιτιστικό και Εξωραϊστικό Σύλλογο Πλαίσιας οι εκδηλώσεις «Πλαισίτικα», οι οποίες περιλαμβάνουν στις 14 Αυγούστου την ετήσια μουσικοχορευτική στην πλατεία του χωριού, βραδιά νεολαίας, αθλητικές εκδηλώσεις και αθλοπαιδιές για τους μικρούς φίλους, θεατρική παράσταση και εκδρομές στη φύση.
Εκδηλώσεις πραγματοποιούνται και την Κυριακή της Αποκριάς με το άναμμα της φωτιάς (ΔΕΠΩ) και τα Κούλουμα της Καθαράς Δευτέρας.
Την τελευταία Κυριακή του Νοεμβρίου κάθε χρόνου, πραγματοποιείται η Γιορτή κυνηγών – κτηνοτρόφων, με γλέντι με παραδοσιακή μουσική.