Προσήλιο

Το Προσήλιο (πρώην Δοβίσδιανα) βρίσκεται στους πρόποδες της οροσειράς της Πίνδου (όρος Σάντος), δεξιά του Καλαρρύτικου ποταμού. Το χωριό βρίσκεται μεταξύ Παλαιοχωρίου και κοινότητας Συρράκου. Κατά την τελευταία απογραφή του έτους 2011 υπήρχαν 101 μόνιμοι κάτοικοι. Σύμφωνα με τον θρύλο πριν χτιστεί το χωριό (700 περίπου χρόνια πριν) στο χώρο αυτό υπήρχε μοναστήρι στη μνήμη του Αγίου Βλασίου.

Το μοναστήρι – σύμφωνα με την παράδοση – ήταν πολυπληθέστατο και πολύ πλούσιο, με μεγάλη περιουσία (κτήματα) ενώ στου βουνό Σάντος υπήρχαν τα ζώα του μοναστηριού από τα οποία είχε μεγάλη παραγωγή γάλακτος. Το γάλα μεταφερόταν με κεραμιδοαγωγό σε μεγάλο κεραμικό λέβητα στο μοναστήρι. Την παράδοση αυτή επιβεβαιώνει με μαρτυρία του, ο συγγραφέας και ιστορικός του χωριού Κων/νος Γ. Δημόκας (τέως Δημοδιδάσκαλος) όπως γράφει σε εγχειρίδιο του το 1955.
Κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας πέρασε από την περιοχή ο Κουρτ – Πασάς με το στρατό του και – σύμφωνα με την τοπική παράδοση – κάλεσε τον ηγούμενο να μεταβεί στη θέση «Βρύση Γκόγκου». Ο ηγούμενος αρνήθηκε και τότε ο πασάς πυρπόλησε και κατέστρεψε από τα θεμέλια το μοναστήρι σκοτώνοντας τον ηγούμενο και τους καλογήρους. Μετά την καταστροφή του μοναστηριού, παρέμειναν στη γύρω περιοχή οι τότε κολίγοι – που καλλιεργούσαν τα κτήματα της μονής – οι οποίοι με την πάροδο του χρόνου έγιναν οι πρώτοι κάτοικοι του χωριού.
Στο χωριό υπήρχε παλαιό διδακτήριο για 70 μαθητές και το 1959 μετά από προσωπική εργασία των κατοίκων, έγινε η επέκταση του. Σήμερα σε αυτό το κτίριο – το οποίο ελλείψει μαθητών δε λειτουργεί ως σχολείο – στεγάζεται ο σύλλογος του χωριού, αναψυκτήριο ενώ από το δήμο Τζουμέρκων έχει γίνει διαμόρφωση του εξωτερικού χώρου του όπως και της πλατείας του χωριού.
Το χωριό σήμερα είναι χωμένο στο πράσινο, με άφθονα και γάργαρα νερά που κυλούν από το βουνό αλλά και τις γνωστές κρήνες Λεύκες, Σόγια και Τσίτσαινας.
Θέσεις Θέας
Αξίζει να επισκεφθείτε τη θέση Λούκα με υψόμετρο 1.100 μέτρα και θέα προς το Λεκανοπέδιο των Ιωαννίνων και τα Τζουμέρκα και τον Προφήτη Ηλία με υψόμετρο 760 μέτρα και θέα τον Καλαρρύτικο ποταμό.
Εκδηλώσεις   
Το χωριό γιορτάζει στις 11 Φεβρουαρίου την μνήμη του Αγίου Βλασίου, με παραδοσιακή μουσική στο Πνευματικό Κέντρο του χωριού και με τριήμερο παραδοσιακό πανηγύρι την μνήμη της Αγίας Παρασκευής, στις 26 Ιουλίου.