Οι Ραφταναίοι βρίσκονται στο νότιο - νοτιοανατολικό μέρος του Νομού Ιωαννίνων και ακριβώς στα σύνορα με το Νομό Άρτας. Από την πόλη των Ιωαννίνων απέχει σε ευθεία γραμμή 35 περίπου χιλιόμετρα. Χωρισμένοι σε 21 μεγάλους και μικρούς συνοικισμούς, οι Ραφταναίοι απλώνονται στην ανατολική πλαγιά μιας εκτεταμένης λοφοσειράς, η οποία από χαμηλότερο πάντοτε ύψος αντικρίζει όλη τη δυτική πλευρά των Τζουμέρκων , τα γνωστά Αθαμανικά όρη. Κατά την τελευταία απογραφή του έτους 2011 υπήρχαν 147 μόνιμοι κάτοικοι.
Αξιόλογα δείγματα παραδοσιακής αρχιτεκτονικής είναι το Κτίριο των Αδελφών Κωστούλα, το αλώνι στον οικισμό Πλάκας, δίπλα από το μοναστήρι του Μουχουστίου, νερόμυλοι και βρύσες. Στα όρια των Ραφταναίων με το Μονολίθι ανήκει διοικητικά το ξακουστό Γεφύρι της Πλάκας (1868).
Στους Ραφταναίους μπορεί κανείς να επισκεφθεί το Μοναστήρι Παναγίας της Μουχουστιώτισσας ή Μονή Πλάκας, που χρονολογείται από τον 17ο αιώνα. Είναι άγνωστο πότε ακριβώς ιδρύθηκε, σύμφωνα πάντως με επιγραφή, ανακαινίσθηκε το 1665. Οι τοιχογραφίες του κυρίως ναού χρονολογούνται, σύμφωνα με μια μαρτυρία, το 1680 και έχουν υποστεί φθορές. Οι τοιχογραφίες του νάρθηκα έγιναν το 1694 και περιλαμβάνουν σκηνές μαρτυρίων, παραβολών του Χριστού κ.ά. Ο ναός κοσμείται επίσης με ξυλόγλυπτο επίχρυσο τέμπλο. Σήμερα διασώζονται το καθολικό (σχεδόν ανέπαφο), ο κυρίως ναός και τμήμα του περιβόλου.
Θέσεις Θέας
Θέα στα βουνά του Σουλίου, των ελληνοαλβανικών συνόρων (Νεμέρτσικα), την κορυφογραμμή Χουλιαράδων και τον Αμβρακικό κόλπο προσφέρει ο Προφήτης Ηλίας, με υψόμετρο 1.208 μέτρα. Εντυπωσιακή θέα στη χαράδρα του Αράχθου και τα Κατσανοχώρια προσφέρει η θέση Κολοβράσι, με υψόμετρο 1.050 μέτρα ενώ από τη θέση Βουνόρια, με υψόμετρο 900 μέτρα, μπορεί κανείς να θαυμάσει τη χαράδρα του Αράχθου και τη γέφυρα της Πλάκας.
Εκδηλώσεις
Στις 20 Ιουλίου το χωριό εορτάζει στο εξωκκλήσι του Προφήτη Ηλία.Μετά τη λειτουργία ακολουθεί γλέντι στο χώρο και το απόγευμα γίνεται παραδοσιακό πανηγύρι στην κεντρική πλατεία του χωριού, όπου χορεύονται και οι ¨κύκλες”.
Στις 8 Σεπτεμβρίου γιορτάζεται η Γέννηση της Θεοτόκου, στο μοναστήρι της Πλάκας. Μετά τη λειτουργία, στο χώρο γύρω από το μοναστήρι, γίνεται παραδοσιακό πανηγύρι.
Κατά το 1ο δεκαήμερο του Μαϊου πραγματοποιείται η “Γιορτή της πίτας”, στον χώρο έξω από τη μονή Μουχουστίου. Γυναίκες του χωριού φέρνουν πίτες που έχουν παρασκευάσει στα σπίτια τους με παραδοσιακό τρόπο και μοιράζονται στους παρευρισκόμενους. Στη συνέχεια το γλέντι ξεκινάει την συνοδεία παραδοσιακής μουσικής από τοπικούς οργανοπαίκτες και μπορεί να χορέψει και γλεντήσει ο καθένας.
Επίσης, κάθε χρόνο στο τέλος καλοκαιριού με αρχές φθινοπώρου, γίνεται εκδήλωση με αφορμή τη Συνάντηση των Ραφταναίων. Κατά την εκδήλωση γίνεται κοινό τραπέζι που προσφέρονται γίδα βραστή, πίτες φτιαγμένες με παραδοσιακό τρόπο και άλλοι μεζέδες της τοπικής κουζίνας. Η συνάντηση εξελίσσεται σε γλέντι με παραδοσιακή μουσική και τραγούδια.